Poelenburg Zaandam

Poelenburg is in de jaren 60 van de vorige eeuw ontstaan. Het ontleent zijn naam aan de paltrokmolen De Gekroonde Poelenburg die hier stond. Deze molen werd in 1963 overgeplaatst naar de Zaanse Schans.

Zelf heb ik van 1975 tot 1985 in een flat aan de straat Poelenburg gewoond. Voor mijn kinderen was het een goede plek om te wonen. Er was veel speelgelegenheid tussen de flats. Mijn zoon had er een schooltuin en mijn dochter hielp veel op de kinderboerderij. Er was een buurthuis met kinderopvang, waar je ook allerlei cursussen kon volgen. Mijn zoon voetbalde bij ZVV. Mijn dochter zat op de balletschool Arabesk van de dames Pot.

Er was in de jaren 60 steeds meer behoefte aan woonruimte voor de werknemers van grote bedrijven als Verkade, Bruynzeel en Eurometaal.

Omdat er een tekort aan personeel was, kwamen er werknemers uit het noorden van Nederland, voornamelijk Drenthe en Friesland, naar de Zaanstreek. Hiervoor was de nieuwe wijk de Vijfhoek gebouwd.

De bedrijven waren blij met de nieuwe hard werkende werknemers, die door de Zaankanters steevast "Friezen" werden genoemd.

De "Friezen" hadden een status als gastarbeider in eigen land en werden door de inwoners van Zaandam over het algemeen niet warm onthaald.

Eén op de vijf heeft een uitkering, 31 procent van de kinderen groeit op onder de armoedegrens en de buurt ken alleen zwarte scholen. Ruim 70 procent van de inwoners is van niet-westerse komaf. Veel inwoners spreken slecht of amper Nederlands. “Klein-Ankara”, wordt de wijk wel eens genoemd. Op straat, bij de winkels en op het schoolplein is de voertaal voornamelijk Turks.

En dat was wel te begrijpen. De toekomstige inwoners van de Zaanstreek hadden privileges. Het waren alleen mannelijke werknemers. Deze gingen door de week in een kosthuis. De kosten hiervan waren 27,50 gulden, die door de werkgever werden betaald. De mannen gingen in het weekend naar huis en kregen de kosten voor het openbaar vervoer volledig vergoed.

Daar had men nog wel begrip voor, maar dat ze ook nog voorrang hadden bij de toewijzing van een woning viel in minder goede aarde. 

De bedrijven streefden naar zo snel mogelijke gezinshereniging. Waar de inwoners van Zaandam jaren moesten wachten op een woning, kregen de "Friezen" meestal binnen acht maanden na indiensttreding een moderne nieuwbouwwoning in de Vijfhoek toegewezen.

En dat gaf begrijpelijk scheve gezichten.

Ik vertrok met mijn ouders en broer in 1960 naar Zaandam. We hadden een flat in de Vijfhoek toegewezen gekregen. Mijn vader vond die nieuwe wijk helemaal niks. Dat is het ghetto van de toekomst volgens hem.

https://www.bol.com/nl/m/boeken/